Hasan Çınar

Toplumumuzda dini ritüellerin, ibadetlerin ve toplumsal dayanışmanın yeri büyüktür. Özellikle Alevi inancında, ölen birinin ardından yapılan dualar ve yemek ikramları, hem ölen kişinin ruhuna saygı göstermek hem de geride kalan aileye destek olmak amacıyla düzenlenir. Bu ritüellerin amacı, topluluğun birlik ve dayanışma duygularını pekiştirmektir. Ancak, son zamanlarda bu anlamlı ritüellerin ticari bir faaliyet haline dönüşmesi, topluluğun değerlerine ve inançlarına aykırı bir durum yaratmaktadır.

Altınoluk Bayram Kaya Cem Evi’nde yaşadığım deneyim, ibadetlerin ticari bir rant kapısına dönüştüğünü gözler önüne sermektedir. Geçtiğimiz günlerde bir akrabamın ölümünün ardından düzenlenen Kur'an okuma etkinliğine katılmak üzere bu cem evine gittim. Ancak, cem evinde karşılaştığım manzara beni derinden etkiledi ve düşündürdü. Bu yazıda, bu deneyimimi paylaşarak Alevi inancının özünden uzaklaşıp, nasıl bir ticaret aracına dönüştüğünü ele almak istiyorum.

Duaların Bedeli ve Hizmet Ücretleri

Cem evinde düzenlenen Kur'an okuma etkinliği için ilk olarak dua ve ilahiler için hoca 1000₺ talep etti. Bu, Alevi inancında duaya ve ibadete verilen değeri düşündüğümüzde oldukça yüksek bir meblağ. Dua etmek, ilahi okumak gibi manevi değerler, maddi kazanç sağlamak amacıyla yapılmamalıdır. Bu, inancın özüne aykırı bir durumdur. İbadetler, para karşılığı yapılacak bir hizmet değil, gönüllü ve içtenlikle yapılan bir eylem olmalıdır.

Yemek İkramlarının Ticari Boyutu

Etkinlik sırasında yemek ikramı da yapıldı. Ancak, burada da karşılaştığımız durum şaşırtıcıydı. Et kavurma, bulgur pilavı ve ayran için kişi başı 500₺ talep edildi. Bu fiyat, bir yemek ikramı için oldukça yüksek. Ayrıca, yemek yapan ustalara da her biri için 1000₺ ücret talep edildi. Bu durum, yemek ikramlarının da ticari bir faaliyete dönüştüğünü gösteriyor. Alevi inancında lokma dağıtmanın amacı, topluluğun birlik ve dayanışma duygularını pekiştirmektir. Ancak, bu tür yüksek ücretler, bu amaca hizmet etmekten uzaklaşarak, ticari bir kazanç sağlamayı hedeflemektedir.

İbadetlerin Rant Kapısına Dönüşmesi

Bu tür durumlar, Alevi inancının özüne ve topluluğun değerlerine aykırıdır. Hz. Ali'nin şu sözleri bu durumu özetler niteliktedir: "İnsanların en kötüsü, dini dünyası için kullanandır." İbadetlerin ve dini ritüellerin ticari bir faaliyet haline gelmesi, inancın manevi değerlerini zedeler ve topluluğun birlik ve dayanışma duygularını zayıflatır. İbadetler, para karşılığı yapılan hizmetler değil, gönüllü ve içtenlikle yapılan manevi eylemler olmalıdır.

Cem Evlerinin Maddi İhtiyaçları

Elbette, cem evlerinin de maddi ihtiyaçları vardır. Cemevleri, topluluğun yaşamının merkezinde yer alır ve çeşitli etkinliklerin organize edilmesi ve sürdürülebilirliği için belirli mali kaynaklara ihtiyaç duyar. Ancak, bu ihtiyaçlar, topluluğun dayanışma ve paylaşım prensiplerine uygun şekilde karşılanmalıdır. Alevi toplulukları, maddi durumu iyi olmayan üyeleri için kolektif yardımlaşma yoluna giderek, herkesin katılabileceği esnek bir yaklaşım benimsemelidir. Ücretler, herkesin katılabileceği şekilde düzenlenmeli ve gerektiğinde indirimler veya ücretsiz hizmetler sunulmalıdır.

Şeffaflık ve Güven

Cemevlerinde yapılan harcamalar ve toplanan ücretler konusunda şeffaflık önemlidir. Cemevi yönetimi, topluluğa düzenli olarak bilgi vererek güveni sağlamalıdır. Bu sayede, topluluk üyeleri cemevinin mali durumu hakkında bilgi sahibi olabilir ve gerektiğinde destek olma konusunda daha bilinçli davranabilirler. Şeffaflık, topluluğun birlik ve dayanışma duygularını pekiştirir ve güveni artırır.

Sonuç olarak, Altınoluk Bayram Kaya Cem Evi'nde yaşadığım deneyim, ibadetlerin ve dini ritüellerin ticari bir faaliyet haline dönüştüğünü gözler önüne sermektedir. Bu durum, Alevi inancının özüne ve topluluğun değerlerine aykırıdır. İbadetler, para karşılığı yapılan hizmetler değil, gönüllü ve içtenlikle yapılan manevi eylemler olmalıdır. Cem evlerinin maddi ihtiyaçları, topluluğun dayanışma ve paylaşım prensiplerine uygun şekilde karşılanmalı ve şeffaflık sağlanmalıdır. Hz. Ali'nin sözleriyle bitirmek gerekirse: "İnsanların en kötüsü, dini dünyası için kullanandır." İbadetlerin ticari bir rant kapısına dönüşmesi, topluluğun manevi değerlerine zarar verir ve birlik ve dayanışma duygularını zayıflatır. Bu nedenle, ibadetler ve dini ritüeller, inancın özüne uygun şekilde, gönüllü ve içtenlikle yapılmalıdır.